تثبیت ماسه های روان با استفاده از ۱۱ روش خارجی و بومی
در راستای تفاهم نامه سه جانبه بین مرکز تحقیقات بیابان گانسوی کشور چین، دانشگاه تهران و سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور، اجرای روش های نوین تثبیت ماسه های روان با استفاده از ۱۱ روش خارجی و بومی در منطقه کانون بحرانی فرسایش بادی حسین آباد میش مست در استان قم بصورت پایلوت در حال اجرا می باشد.
وحید جعفریان در توضیح بیشتر به مرکز اطلاع رسانی سازمان منابع طبیعی گفت: پروژه اجرای بادشکن غیرزنده به صورت نمونه در سطح 20 هکتار از عرصه های بیابانی حسین آبادمیش مست استان قم، با مشارکت دانشگاه تهران و سازمان منابع طبیعی در حال انجام است.
وی اضافه کرد: برای اجرا از 11 روش بادشکن غیرزنده از جمله بادشکن با ساقه نی، توریهای کنفی و نمدی به صورت همزمان استفاده می شود تا کاربردیترین و بهترین روش انتخاب شود.
مدیرکل امور بیابان سازمان منابع طبیعی کشور تصریح کرد: قرارگرفتن ایران در کمربند خشک و نیمه خشک باعث شده تا بخش زیادی از مساحت ایران را مناطق خشک و بیابانی تشکیل دهد. حدود ۳۰ میلیون هکتار از اراضی کشور تحت تأثیر فرسایش بادی و ۱۴ میلیون هکتار کانون بحرانی در ۲۲ استان قرار دارد و عواملی مانند خشکسالی و رطوبت کم خاک، پوشش گیاهی محدود، خصوصیات خاک و وقوع بادهای شدید احتمال وقوع و تشدید فرسایش بادی را افزایش میدهد.
جعفریان ادامه داد: آثار و تبعات فرسایش بادی و طوفانهای گردوغبار متعدد بوده و این تبعات میتواند به کاهش حاصلخیزی خاک، پر شدن کانالهای آبیاری، کاهش دید و بروز مشکلات در حمل و نقل هوایی، خسارت به تأسیسات و مناطق مسکونی، تسریع بیابان زایی، آلودگی هوا، اختلال در خطوط ریلی و مسائل بهداشتی منجر شود.
وحید جعفریان تصریح کرد: روشهای مکانیکی در شرایط اکولوژیکی خاص مناطق بیابانی قابلاجرا هستند و گردوغبار و ماسههاي روان را تثبیت میکنند؛ به آب احتیاج ندارند و با نقش حمایتی خود به استقرار پوشش گیاهی کشتشده کمک میکنند.
مدیرکل امور بیابان سازمان منابع طبیعی کشور گفت: جدیدترین فناوری تثبیت ماسههای روان در کشور چین، استفاده از توریها و پارچههای زیستسازگار گیاهی از جنس پلیلاکتیک اسید (PLA) میباشد. این نوع از بادشکنها با ایجاد زبری در سطح خاک طراحی شدهاند.
به گفته این مسئول امور بیابان، علیرغم اینکه کاربرد بادشکنهای ساختهشده از الیاف پلیلاکتیک اسید در چین با نتایج موفقیتآمیزی به همراه بوده است؛ اما به دلیل شرايط اكولوژيكي متفاوت ايران، ملاحظات زیستمحیطی و هزینههاي تولید و انتقال آنها نیازمند بررسی بیشتر است.
جعفریان با بیان اینکه هنوز کارایی این بادشکنها در ایران بررسی نشده و استفاده از آن با شبهاتی به همراه است؛ تصریح کرد: ایران دارای ماسهزارها و بیابانهای گرم و خشك است که ازنظر شرایط اکولوژیکی، اقلیمی و محیطی با بیابانهای سرد و خشك چین متفاوت است.
جعفریان همچنین اظهار داشت: بهعلت وارداتی بودن و عدم تولید آن در ایران پلیمر گرانی است که استفاده از آن برای ساخت بادشکن مکانیکی در ایران هزينهبر است .بنابراین تلاش میشود با استفاده از مواد پلیمری زيستسازگار موجود و ارزان قیمت در ایران، بادشکن مکانیکی ساخته شود.
وحید جعفریان افزود: يكي از آيتمهاي مهم در انتخاب روش مناسب كنترل فرسايش بادي و تثبيت ماسههاي روان، زيستسازگاري و قيمت نهاده مورد استفاده است لذا استفاده از مواد معدني كه به صورت طبيعي نيز در عرصههاي بياباني وجود دارند، میتواند يكی از گزينههاي مناسب براي نيل به هدف باشد. بنابراين ميتوان از مصالح و مواد معدني براي ساخت بادشكنهاي مكانيكي استفاده نمود.
این مسئول امور بیابان سازمان منابع طبیعی کشور سرانجام تصریح کرد: روشهای نوین آبیاری در کشت گیاهان علاوه بر رفع کمبود آب جهت آبیاری گیاهان، جلوگیری از تبخیر از سطح خاک و تلفات آب و رشد کم نهالها و مرگومیر آنها، سبب افزایش راندمان تثبیت ماسهزارها نیز میگردد. بنابراین، انتظار میرود کاربرد روشهای نوین كشت و آبیاری، راندمان کاربرد آب را در مقایسه با روشهای مرسوم به طوری چشمگیر افزایش دهد.
ارسال به دوست