سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور

بحران آب یکی از چالش‌های بسیار مهم سال‌های آینده در کره زمین خواهد بود. با توجه به این که کشور ایران در منطقه خشک و نیمه خشک واقع شده و میزان بارندگی در آن از متوسط جهانی کمتر می‌ با شد؛ مشکل کمبود آب به طور یقین حادتر بوده و ضروری است تا تدابیر لازم جهت پیشگیری از مشکلات فرا روی آینده اندیشیده شود.

عمده اهداف اجرای فعالیت‌های آبخیزداری، مدیریت جامع حوزه‌های آبخیز، کاهش فرسایش خا ک و رسوب دهی، کنترل هرز آب‌ها، کاهش سیل خیزی و بهره وری بهینه از نزولات آسمانی، ارتقا ی آگاهی عمومی و توسعه مشارکت مردم، توسعه فعالیت‌های مطالعاتی، تعیین ضوابط و استانداردها و ارزیابی اثرات اقدامات، تهیه برنامه جامع اصلاح کاربری و بهره برداری بهینه از اراضی و... می‌باشد.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کرمان ،حسین شجاعی معاون آبخیزداری منابع طبیعی کرمان برداشت بی رویه از سفره های آب زیر زمینی، کاهش  پوشش گیاهی و استفاده غیراصولی از اراضی را دلیل محکمی بر موجبات برهم‌خوردن تعادل اکولوژیک و افزایش پتانسیل سیل‌خیزی حوزه‌های آبخیز دانست و تصریح کرد: به دلیل موقعیت جغرافیایی و شرایط اقلیمی استان ، کمبود آب و خشکسالی یک تهدید حتمی و اجتناب‌ناپذیر است که می‌توان با ارائه الگوهای بهینه مدیریتی اثرات و عوارض پیچیده آن را تعدیل کرده و مانع از بروز بحران آب شد. 

شجاعی سیل و خشکسالی را دو روی سکه تغییرات آب ‌و هوا قلمداد کرد که یکی از طریق مازاد آب (سیل)  و دیگری از طریق کمبود آب (خشکسالی) عمل می‌کند.

وی افزود: در راستای اهداف فوق این اداره کل در سال گذشته با اجرای 4 پروژه بیومکانیک و بیولوژیک شامل هلالی آبگیر ، بانکت ، بذر کاری و نهالکاری و .... و 58 پروژه مکانیکی شامل عملیات خاکی ، سنگی ملاتی ، گابیون و خشکه چینی  و همچنین 5 مورد مطالعات تفصیلی –اجرایی در 17 حوضه آبخیز آغاز و تحت پوشش قرار دادن 23248 هکتار با اعتبار اعتبار 656 میلیارد ریال (از محل اعتبارات ملی ، استانی ، مدیریت بحران ) عملیات فوق به بهره برداری رسیده است .

معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی استان ادامه داد با بهره برداری از سازه ها و پروژه های فوق شاهد ، مدیریت بیش از 8500 هزار متر مکعب از روان آب های سطحی، تغذیه آبخوان های زیر زمینی به میزان 4200 هزار متر مکعب ، کنترل فرسایش آبی به میزان 163 هزار متر مکعب در سال هستیم .

وی در ادامه بیان داشت : لازم به ذکر است با توجه به اقدامات انجام شده طی سنوات گذشته شاهد کاهش خسارت در مناطق اجرای پروژه های آبخیزداری هستیم گواه این موضوع تاثیر سازه های آبخیزداری در بیش از یک دهم خشکسالی استان ( عدم کاهش آبدهی قنوات و بعضا افزایش آبدهی آنها در مناطقی که در بالا دست قنوات سازه ی آبخیزداری اجرا شده ) و همچنین مدیریت و تعدیل خسارات آنی در سیلاب هایی که در چندین سال اخیر که در سال گذشته در استان اتفاق افتاد .

شجاعی گفت : با توجه به میانگین بارندگی استان ، دستاوردهای حاصل از عملیات آبخیزداری و آبخوانداری با احداث بیش از 8 هزار سازه در سطح 1/8 میلیون هکتار از حوضه های آبخیز می توان به :  مدیریت حدود 460 میلیون متر مکعب از سیلاب ها و روان آب ها ،  کنترل فرسایش خاک به میزان 9 تن در هکتار ، کنترل رسوب سالیانه به طور متوسط 4 متر مکعب در هکتار ، نفوذ سالیانه به طور متوسط 1000 متر مکعب آب در هر هکتار در آبخوان ها ، افزایش تولید علوفه سالیانه به میزان 120 کیلوگرم در هکتار ، تحقق اهداف توسعه پایدار زمین ، بهبود شرایط اجتماعی اقتصادی آبخیز نشینان اشاره کرد .